Επαφή και ChatGPT
Ζούμε σε έναν κόσμο όπου η τεχνολογία και ο άνθρωπος αλληλεπιδρούν όλο και περισσότερο. Αλλά τι σημαίνει αυτό για την επαφή; Πού ξεκινά ο άνθρωπος και πού τελειώνει η τεχνολογία;
Τι προσφέρει το ChatGPT, για παράδειγμα; Τι στερεί;
Η τεχνολογία, όπως το ChatGPT, προσφέρει ταχύτητα και εύρος. Σε δευτερόλεπτα, βρίσκεις απαντήσεις, μαθαίνεις κάτι καινούριο, ή οργανώνεις όλη τη μέρα σου. Είναι σαν ένα εργαλείο που σου ανοίγει άπειρες πόρτες. Αλλά κάθε πόρτα οδηγεί πραγματικά κάπου; Χωρίς το ανθρώπινο στοιχείο, υπάρχει κίνδυνος να μείνεις στην επιφάνεια: πληροφορίες χωρίς συναίσθημα, λύσεις χωρίς κατανόηση, ταχύτητα χωρίς κατεύθυνση.
Η ανθρώπινη επαφή δεν μετριέται με αριθμούς ή δεδομένα.
Είναι η στιγμή που κάποιος σε καταλαβαίνει πραγματικά, που μια κουβέντα βαθαίνει και αποκτά νόημα. Το βάθος έρχεται από τη σύνδεση: από το βλέμμα, την θερμοκρασία, τον τόνο της φωνής, τη σιωπή.
Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, οι ανθρώπινες σχέσεις είναι σύνθετες και γεμάτες προκλήσεις. Από τη βιασύνη της καθημερινότητας, μέχρι τις παλιές πληγές που δυσκολεύουν την εγγύτητα, είναι δύσκολο να βρούμε χώρο για αληθινή σύνδεση. Η τεχνολογία, αν και χρήσιμη, συχνά καθρεφτίζει αυτή την αποξένωση. Μπορεί να προσφέρει άμεση ανακούφιση, αλλά δεν μπορεί να καλύψει το κενό της ανθρώπινης επαφής. Κι αυτό είναι ένα κάλεσμα: να ξανασκεφτούμε τις σχέσεις μας και τη σύνδεσή μας με τους άλλους – και με τον εαυτό μας.
Η τεχνολογία και ο άνθρωπος συναντιούνται εκεί που υπάρχει ανάγκη.
Μπορεί να είναι το πρώτο βήμα: να ανοίξει μια κουβέντα, να προσφέρει μια κατεύθυνση, να σπάσει τη σιωπή. Αλλά η τεχνολογία ‘βλέπει’ δεδομένα, όχι ανθρώπους. Δεν μπορεί να καταλάβει πώς νιώθεις πίσω από τις λέξεις. Η αλήθεια της επαφής βρίσκεται στο βλέμμα που συναντά το δικό σου, στη σιωπή που γίνεται χώρος και αποδοχή, στο συναίσθημα που περνά από άνθρωπο σε άνθρωπο με λέξεις, αγγίγματα, δέσμευση. Εκεί που δεν υπάρχει μόνο το ‘τι θέλεις;’ αλλά και το ‘ποιος είσαι;’. Και αυτό η τεχνολογία δεν μπορεί να το αντικαταστήσει – προσπαθεί πολύ σοβαρά όμως, γιατί για εκείνη είσαι αριθμοί, όχι ιστορία.
Η τεχνολογία είναι μια προέκταση του ανθρώπου –
ένα εργαλείο που φτιάχτηκε για να εξυπηρετεί ανάγκες. Αλλά η σχέση είναι κάτι πολύ περισσότερο: είναι η ζωντανή, αμφίδρομη σύνδεση που εξελίσσεται συνεχώς. Η τεχνολογία μπορεί να πλησιάσει, αλλά ο άνθρωπος σε αγγίζει. Η τεχνολογία μπορεί να σου δείξει τον δρόμο, αλλά ο άνθρωπος είναι αυτός περπατά δίπλα σου. Η διαφοροποίηση γίνεται σαφής όταν αναζητάς κάτι περισσότερο από πληροφορία: την παρουσία, την αληθινή επαφή, την κατανόηση που δεν έρχεται με αλγόριθμους αλλά με καρδιά, την ενσυναίσθηση. Όταν αυτά όμως στο εδώ και τώρα είναι αμφιλεγόμενα μεταξύ των ανθρώπων…
‘Νιώθω περισσότερη ασφάλεια και αποδοχή μιλώντας με το ChatGPT παρά με τους γονείς ή τους φίλους μου,’ αυτό κι αν λέει πολλά για τις σχέσεις μας…
Η ανθρώπινη επαφή δεν είναι απλά πληροφορία ή πρακτική βοήθεια. Είναι κάτι που ούτε το πιο προηγμένο AI μπορεί να αντικαταστήσει – γιατί για την τεχνολογία είσαι δεδομένα, όχι ιστορία.
Η επαφή δεν είναι δεδομένη – είναι επιλογή. Και αυτή η επιλογή είναι δική σου. Άραγε, πώς ορίζεις εσύ την επαφή; Πότε νιώθεις πραγματικά ότι συνδέεσαι; Είναι κάτι που επιδιώκεις συνειδητά ή κάτι που αποφεύγεις, ίσως από φόβο ή συνήθεια;
Και σε όλα αυτά, δεν θα μπορούσα να μην δώσω χώρο και στο ίδιο το ChatGPT για να πει την δική του θέση. Οπότε, έγραψα το παραπάνω κείμενο, του το έδωσα και του ζήτησα να κάνει ένα σχόλιο…
